Sürdürülebilirlik İlkelerine Uyum Beyanı
Tüpraş, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesinde belirtilenler dâhil sürdürülebilirlik alanındaki iyi uygulamaları yakından takip etmekte ve çalışmalarını bu alanda genel kabul görmüş en iyi uygulamalara uyum sağlama hedefiyle yürütmektedir. Tüpraş’ın sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında “Enerjimiz Geleceğe” stratejisi altında yönettiği konuların birçoğu, SPK tarafından 2020 yılında yürürlüğe konulan “Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi”nde belirtilen ilkeler ile örtüşmektedir. Bu çerçevede Tüpraş tarafından SPK’nın “uy ya da açıkla” yaklaşımı ile hazırladığı zorunlu olmayan “Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesinde belirtilen ilkelerin birçoğuna uyum sağlanmıştır. Söz konusu ilkelerin bir kısmında, uygulamada yaşanan zorluklar, genel ulusal ve uluslararası arenadaki belirsizlikler, bazı ilkelerin Şirket’in mevcut yapısı ile tam örtüşmemesi, devam eden çalışmalarda elde edilecek bulgulara göre uyum esaslarının belirlenecek olması gibi nedenlerle tam uyum henüz sağlanamamıştır. Şirketimizin sürdürülebilir değer yaratma hedefine katkı sağlayacak şekilde henüz tam uyum sağlanmamış olan ilkelerde de uygulamaya geçilmesi hedeflenmektedir.
SPK’nın Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesinde yer alan ilkelerle örtüşen Tüpraş’ın sürdürülebilirlik uygulamaları Faaliyet Raporu’nun başta Sürdürülebilirlik Bölümünde; Çevre Yönetimi, Enerji Verimliliği, Sağlık ve Emniyet Uygulamaları ve Toplumsal Sorumluluk başlığı yanı sıra İnsan Kaynakları bölümlerinde detaylı olarak açıklanmış olup, henüz tam uyum sağlanamayan başlıca ilkeler hakkında açıklamalarımız ise aşağıda belirtilmektedir. Zorunlu olmayan ilkelere tam uyum sağlanamaması nedeniyle çevresel ve sosyal risk yönetiminde meydana gelen etkiler Şirketimizce takip edilmekte ve sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında değerlendirilmektedir.
- A4.1 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Tüpraş tarafından kamuya açıklanan verilerin güvenilirliğini artırmak amacıyla bağımsız üçüncü taraf kuruluşça sınırlı güvence çalışması yürütülmüştür. Faaliyet Raporu Performans Göstergelerinde üçüncü taraflardan sınırlı güvence hizmeti alınan veriler belirtilerek kamuya açıklanmış olup, önümüzdeki yıllarda doğrulama çalışmalarının kapsamının hem bağlı ortaklıklar hem de gösterge bakımından genişletilmesi ve kamuoyu ile paylaşmak üzere çalışmalar devam etmektedir.
- B.9 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonları İzleme Raporlama ve Doğrulama (İRD) tebliği kapsamında Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetkilendirdiği doğrulayıcı kuruluşlar, Şirket’in gönüllü olarak yaptığı ISO 14064-1 kapsamındaki bağımsız üçüncü taraflar ve bağımsız denetim şirketince doğrulanmakta ve kamu ile paylaşılmaktadır. Benzer şekilde enerji verimliliği projelerinden sağlanan sera gazı azaltım miktarları, enerji tüketimi, su ve atık gibi çevresel göstergeler de düzenli olarak takip edilmekte doğrulaması ISO 14064-2 kapsamında ve bağımsız denetim şirketinden sınırlı güvence hizmeti alınarak yapılmakta Faaliyet Raporunun performans göstergeleri kısmında kamuya açıklanmaktadır. Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları Şirket’in Faaliyet Raporu ve Sürdürülebilirlik Raporunda kamuoyuna açıklanmakla beraber Kapsam 3 emisyonlarına dair yapılan çalışmalar devam etmektedir.
- B.14 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Tüpraş bünyesinde üretim bazında yaşam döngüsü analizleri yapılmakta olup, çıkan sonuçlara göre iyileştirmeye yönelik aksiyonlar alınmaktadır. Şirketin tüm tesislerinde sahip olduğu ISO 14001 gerekliliği olan Çevre Boyut Tabloları ile tüm üretimler izlenmektedir. Ayrıca yeni yatırımlar için Çevresel Etki Değerlendirmeleri de yapılmaktadır. Ancak, üçüncü tarafların sera gazı emisyonları (Kapsam 3) hesaplanmakla birlikte önümüzdeki yıllarda raporlanması ve azaltımına yönelik stratejiler geliştirilmesi planlanmaktadır.
- B.17 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Rafinerilerimizde tüketilen enerji, doğrudan ve dolaylı olarak kırılım bazında (fuel oil, doğalgaz vb.) raporlanmakta ancak enerjinin kullanımı sonrası dağılımları ısı ve soğutma özelinde proses spesifik metrikler olup, ayrıca raporlanmamaktadır. Nitekim, rafinerilerin oldukça kompleks yapıya sahip olması sebebiyle her bir proses ünitesi özelinde ısıtma ve soğutmaya giden akış, kalorifik değer ölçümleri de sağlıklı olmamakta ve/veya bulunmamaktadır. Bu sebeple, enerji tüketimleri en güvenilir ölçüme dayalı doğrudan ve dolaylı olarak ana kaynak bazında raporlanmaktadır. Elektrik üretim miktarları ise Lisansa tabii faaliyet olması sebebi ile EPDK/TEİAŞ gibi kurumlara sistem üzerinden bildirilmektedir.
- B.23 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Şirket içi karbon fiyatlandırma çalışmaları proje değerlendirmelerinde ele alınmaktadır. İklim değişikliği ile ilgili çalışmalara katkı sağlamak için farklı araçlar değerlendirilmekte olup, uygun görülenler geliştirilen strateji kapsamında uygulamaya alınacaktır. Biriken/satın alınan karbon kredisi bulunmamaktadır.
- B.24 numaralı ilkeye ilişkin olarak; Şirket içi karbon fiyatlandırma çalışmaları yürütülmektedir. Düşük karbon ekonomisine geçiş için farklı araçlar değerlendirilmekte olup, uygun görülenler geliştirilen strateji kapsamında uygulamaya alınabilecektir.
SPK’nın 23.06.2022 tarih ve 34/977 sayılı Kararı ile belirlenen formatlara göre hazırlanan ve Şirketimiz Yönetim Kurulu tarafından onaylanan Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Raporu faaliyet raporunun ekinde (sayfa 360-370) yer almakta olup, ilgili dokümanlara Kamuyu Aydınlatma Platformu’ndaki Şirketimiz https://www.kap.org.tr/tr/sirketbilgileri/ozet/4028e4a140f2ed720140f37f139c01bc sayfasından da ulaşılabilir.